ਪਿੰਡ ਦੀ ਯਾਦ 

 

ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਯਾਦ ਜਦ ਆਂਦੀ ਏ,

ਅੱਖ ਸਿੱਲ੍ਹੀ ਕਰ ਸੀਨੇ ਠੰਢ ਪਾ ਜਾਂਦੀ ਏ |

 

ਲੁੱਕ ਛਿਪ ਸੰਝ ਨੂੰ ਖਲਾੜਿਆਂ 'ਚ ਜਾਣਾ,

ਫਲ੍ਹਿਆਂ ਤੇ ਝੂਟੇ ਲੈ ਕੇ ਬੜਾ ਮਜ਼ਾ ਆਣਾ,

ਉਹ ਕਾਰ ਦੇ ਝੂਟੇ ਨੂੰ ਵੀ ਬੁੱਲੀਆਂ ਝਕਾਂਦੀ ਏ | ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ...

 

ਬੇਲੀਆਂ 'ਚ ਨਿੱਠ ਬੈਠ ਪੜ੍ਹਨਾ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ,

ਗੰਨੇ ਚੂਪ, ਦਾਣੇ ਚੱਬ, ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਭੱਜਾਉਣਾ,

ਕੀਤੀ ਮੌਜ ਕਦੇ ਕਦੇ ਸੁਪਨੇ 'ਚ ਆਂਦੀ ਏ | ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ...

 

ਪਾੜ੍ਹਿਆਂ ਤੇ ਹਾਲੀਆਂ ਦੇ ਸਿੰਗ ਫਸ ਜਾਣਾ,

ਜੂਲੇ ਤੇ ਪੰਜਾਲੀ ਦਾ ਫਰਕ ਸਮਝਾਉਣਾ,

ਬਦਲੇ ਸੁਨਾਣੀ ਫਿਲਮੀ ਕਹਾਣੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਏ | ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ...

 

ਅਧ ਰਿੜਕਾ ਪੀਣਾ ਵਿਚ ਰੋਕ ਕੇ ਮਧਾਣੀਆਂ,

ਫੁੱਟਾਂ, ਹੋਲਾਂ ਛੱਲੀਆਂ ਵੀ ਭੁੰਨ ਭੁੰਨ ਖਾਣੀਆਂ,

ਸਕੂਲੋਂ ਛੁੱਟ, ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜ ਭੱਜ ਕੇ,

ਮਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਬੇਰ ਖਾਣੇ ਰੱਜ ਰੱਜ ਕੇ,

ਅਜੋਕੀ ਰਹਿਣੀ ਉਦ੍ਹੇ ਅੱਗੇ ਪਿੱਲੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਏ | ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ...

 

ਕੋਟਲਾ-ਛਪਾਕੀ, ਕੌਡੀ ਖੇਡ ਰੌਲਾ ਪਾਣਾ,

ਲੱਭਣਾ, ਗੁਹਾਰੇ, ਕੁੱਪਾਂ ਓਹਲੇ ਲੁੱਕ ਜਾਣਾ,

ਰੋਂਡੀ ਪੀਂਦਾ ਵਾਰੀ ਜਿਦ੍ਹੀ ਪਿਦਨੇ ਦੀ ਆਂਦੀ ਏ | ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ...

 

ਗਰਮੀਂ 'ਚ ਖੂਹ ਦੀਆਂ ਟਿੰਡਾਂ ਦਾ ਪਾਣੀ,

ਮੂੰਹ ਧੋਅ ਕੇ ਘੁੱਟ ਭਰ, ਠੰਡ ਪੈ ਜਾਣੀ,

ਕੋਕ ਦੀ ਬੋਤਲ ਮੀਲਾਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਏ,

 

ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਯਾਦ ਜਦ ਆਂਦੀ ਏ,

ਅੱਖ ਸਿੱਲ੍ਹੀ ਕਰ ਸੀਨੇ ਠੰਢ ਪਾ ਜਾਂਦੀ ਏ |

                                 ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੱਗੀ

 

ਸ਼ਬਦ ਸਾਂਝ: 

 

ਸੰਝ - ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਸਮਾਂ; ਖਲਾੜਿਆਂ - ਖਲਾੜਾ - ਕਣਕ ਆਦਿ ਦਾ ਗਾਹ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀ

ਥਾਂ; ਫਲ੍ਹਿਆਂ ਤੇ ਝੂਟੇ - ਫਲ੍ਹਾ - ਅਨਾਜ

ਗਾਹੁਣ ਵੇਲੇ ਬਲਦਾਂ ਪਿਛੇ ਬੱਧਾ ਭਾਰੀ ਝਾਫਾ ਜੋ ਕਣਕ ਜੌਂ ਆਦਿ ਦੀ ਨਾਲ ਨੂੰ

ਤੋੜ ਮਰੋੜ ਸੁੱਟਦਾ ਹੈ | ਇਹ ਕਿੱਕਰ ਆਦਿ ਦੇ ਝਾਫੇ ਵੱਢ ਕੇ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਨਾਲ

ਫਸਾਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ| ਬੱਚੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਕੇ ਫਲ੍ਹੇ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਸਨ:

ਕੰਮ ਦਾ ਕੰਮ, ਝੂਟੇ ਦੇ ਝੂਟੇ| ਨਿੱਠ ਬੈਠ - ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠਣਾ; squatting

comfortably on ground for study; ਪਾੜ੍ਹਿਆਂ - ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ;

ਹਾਲੀਆਂ - ਅਨਪੜ੍ਹ/ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ;

ਜੂਲ਼ਾ - A wooden Yoke which two Oxen

shoulder to draw a Bullock

Cart; ਪੰਜਾਲੀ - ਪੰਜ ਅਰਲੀਆਂ ਦਾ ਯੰਤ੍ਰ ਜੋ ਹਲ, ਗੱਡਾ ਆਦਿ ਜੋਤਣ ਸਮੇਂ

ਬਲਦਾਂ ਦੇ ਗਲ ਪਾਈਦਾ ਹੈ OR A wooden Yoke used to harness

two oxen for ploughing fields with a plough or a disc harrow;

 

Both of the above implements are usually made of Margosa

wood (Neem Wood) because of its medicinal properties which

prevents any kind of infection on cattle’s load bearing necks;

  

ਮਲ੍ਹਿਆਂ - ਝਾੜੀਆਂ; ਪਿੱਲੀ - ਫਿੱਕੀ; ਗੁਹਾਰੇ - ਗੁਹਾਰਾ ਗੋਹੇ, ਪਾਥੀਆਂ ਸਾਂਭ ਕੇ

ਰਖਣ ਵਾਲਾ ਗੋਲ ਕੋਨੀਕਲ, ਪਿਰਾਮਿਡ type storage structure;

ਕੁੱਪਾਂ - ਕੁੱਪ ਤੂੜੀ ਸਾਂਭਣ ਵਾਸਤੇ ਕਣਕ ਦੇ ਨਾੜ (Wheat grass

straw) ਦਾ ਗੋਲ ਕੋਨੀਕਲ, ਪਿਰਾਮਿਡ type storage structure;

ਰੋਂਡੀ - ਜਾਂ ਰੋਂਦ ਪੀਣਾ, ਮਤਲਬ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨਣ ਲਈ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ; 

ਪਿਦਨੇ ਦੀ ਵਾਰੀ - ਜਦ ਕਿਸੇ ਹਾਰੇ ਹੋਏ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਗੁੱਲੀ ਡੰਡੇ ਵਰਗੀ ਖੇਡ ਵਿਚ

ਵਾਰੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇ, ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਟੀਮ ਉਸਦੀ ਖੂਬ ਦੌੜ ਲੁਆਵੇ ਤਾਂ ਕਹੀਦਾ ਏ,

ਉਸਨੂੰ ਬੜਾ ਪਿਦਾਇਆ | ਖੂਹ ਦੀਆਂ ਟਿੰਡਾਂ - ਟਿੰਡ - ਮਿੱਟੀ ਜਾਂ ਲੋਹੇ ਦਾ ਭਾਂਡਾ

ਜਿਦ੍ਹੀ ਗੜਵੇ ਜਿਹੀ ਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ | ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਦੀ ਕਾਢ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਰਟ

ਦੀ ਮਾਲ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਕੱਢਣ ਲਈ ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਸਨ|

 

ਧੰਨਵਾਦ ਪਾਠਕ ਮਿਤਰੋ,

ਮੇਰਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਗਲਤ ਨਿਕਲਿਆ ਜੀ | ਸੱਠ ਦੇ ਕਰੀਬ ਰਿਵਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਇਕ ਵੀ ਕਮੇਂਟ ਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦੈ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਪਰਿਵੇਸ਼ ਵਾਲੇ ਫੋਰਮ ਤੇ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹਾਂ - ਜਿਥੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ | 

ਹੋਰ ਕੈਸੇ ਟੋਪਿਕ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇ ? ਸਮਝ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ |

ਇਸ ਏਜ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਤੇ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਰੋਮਾਂਸ ਉਪਰ ਤੇ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਰਹੇ ਜੀ |

 

ਰੱਬ ਰਾਖਾ ਜੀ |

    

 

Murh Murh yaad satave pind diyan gallian di,...........waah sir g,......waah,......great ho g aap ,.........bohat wadhiya likhea,..........yaad dawa ditti aap g di kalam ne mainu mere pind di,......superb written so nicely...TFS

 

Aap g de vichaar parhea below the poetry,.........hanji eh sach ah,.......kafi viewers poetries tan parhde ne,.........par aapne views nahi likh paunde,......so we need to encourge them to write their views free of mind without any hasitation.

and ho sakda due to shortage of time kujh viewers and readers poetry parhan pichon aapne views na likh paunde hon,.............par main uprala karanga atte benti karanga msg.'s send karke har ik active member nu ki ho sakke tan 2 words hi sahin...........par aapne views jarror likhea karan............... har writer walon likhi kavita nu osda maan ditta jana chahida hai,.............tanhi tan keh sakange Punjabi Zindabaad.

 

Sukhpal**

ਉਮਦਾ..

 

ਸੁਖਪਾਲ ਵੀਰ ਜੀ, ਕਿਰਤ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨ ਦੇਣ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਜੀ |

ਜਿਉਂਦੇ ਵਸਦੇ ਰਹੋ !

 

 

ਸੰਦੀਪ ਬਾਈ ਜੀ, ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ ਕਢਕੇ ਕਮੇਂਟ੍ਸ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਲੇਖਕ ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ - ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ |

ਜਿਉਂਦੇ ਵਸਦੇ ਰਹੋ ਜੀ |