ਤਾਜੁੱਬ
ਸੱਚ ਨਾਲ ਮੈਂ ਜੰਗੇ ਹਯਾਤੀ ਜਿੱਤਣੀ ਸੀ
ਪਰ ਲੋਕੀ ਝੂਠਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤਾਜੁੱਬ ਕਰਦਾ ਹਾਂ
ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਸਮਝ ਕੇ ਗਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਜੋ ਗੱਲ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚਿੱਤ ਚੇਤੇ
ਓਹ ਵੀ ਲੋਕੀ ਗੱਲ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮਾੜਿਆਂ ਰੀਝਾਂ ਦੀ ਬੂੰਦੀ ਦੇ ਲੱਡੂ ਵੱਟੇ
ਸੁਪਨੇ 'ਚ ਖਾ ਡੰਗ ਟਪਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ੁਰਬਤ ਨੇ ਤੁੰਬਿਆ ਰੂੰ ਵਾਂਗੂੰ
ਤਗੜੇ ਫੂਕਾਂ ਮਾਰ ਉਡਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮੈਂ ਨਿੱਤ ਵੇਖਦਾਂ ਵੱਡੇ ਕਾਹਦੇ ਰੱਜੇ ਨੇ
ਭੁੱਖਿਆਂ ਮੂੰਹੋਂ ਖੋਹ ਕੇ ਖਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ ਖਾ ਗਈ ਜਿਦ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਨੂੰ
ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਰੱਟ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮੇਰੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਖੂਹੇ ਪੈ ਗਈਆਂ
ਐਥੇ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸਬਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੱਗੀ
ਨੋਟਸ:
ਜੰਗੇ ਹਯਾਤੀ - ਜੀਵਨ ਦਾ ਯੁੱਧ; ਤਾਜੁੱਬ ਕਰਦਾ ਹਾਂ - ਹੈਰਾਨ ਹੋਣਾ; ਚੁੱਪ - ਜੋ ਫਿਜ਼ੂਲ ਜਾਂ ਫ਼ਾਲਤੂ ਨਾ ਬੋਲਦਾ ਹੋਵੇ; ਗਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ - ਲਤਾੜੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ; ਗ਼ੁਰਬਤ – Poverty, ਗ਼ਰੀਬੀ; ਰੱਜੇ - ਸਮਰਿਧ, ਧਨੀ; ਤੁੰਬਿਆ – Teased like cotton, ਝੰਬਿਆ, ਫੰਡਿਆ; ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ - Whirlpool, ਤੇਜ ਵਗਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਪੈਂਦੇ ਚੱਕਰ; ਖੂਹੇ ਪੈ ਗਈਆਂ - Gone waste, ਨਾਸ ਹੋ ਗਈਆਂ |
ਤਾਜੁੱਬ
ਸੱਚ ਨਾਲ ਮੈਂ ਜੰਗ-ਏ-ਹਯਾਤੀ ਜਿੱਤਣੀ ਸੀ
ਪਰ ਲੋਕੀ ਝੂਠਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤਾਜੁੱਬ ਕਰਦਾ ਹਾਂ
ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਸਮਝ ਕੇ ਗਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਜੋ ਗੱਲ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚਿੱਤ ਚੇਤੇ
ਓਹ ਵੀ ਲੋਕੀ ਗੱਲ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮਾੜਿਆਂ ਰੀਝਾਂ ਦੀ ਬੂੰਦੀ ਦੇ ਲੱਡੂ ਵੱਟੇ
ਸੁਪਨੇ 'ਚ ਖਾ ਡੰਗ ਟਪਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ੁਰਬਤ ਨੇ ਤੁੰਬਿਆ ਰੂੰ ਵਾਂਗੂੰ
ਤਗੜੇ ਫੂਕਾਂ ਮਾਰ ਉਡਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮੈਂ ਨਿੱਤ ਵੇਖਦਾਂ ਵੱਡੇ ਕਾਹਦੇ ਰੱਜੇ ਨੇ
ਭੁੱਖਿਆਂ ਮੂੰਹੋਂ ਖੋਹ ਕੇ ਖਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ ਖਾ ਗਈ ਜਿਦ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਨੂੰ
ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਰੱਟ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਮੇਰੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਖੂਹੇ ਪੈ ਗਈਆਂ
ਐਥੇ ਅਨਪੜ੍ਹ ਸਬਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂਦੇ ਨੇ |
ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੱਗੀ
ਨੋਟਸ:
ਜੰਗ-ਏ-ਹਯਾਤੀ - ਜੀਵਨ ਦਾ ਯੁੱਧ; ਤਾਜੁੱਬ ਕਰਦਾ ਹਾਂ - ਹੈਰਾਨ ਹੋਣਾ; ਚੁੱਪ - ਜੋ ਫਿਜ਼ੂਲ ਜਾਂ ਫ਼ਾਲਤੂ ਨਾ ਬੋਲਦਾ ਹੋਵੇ; ਗਾਹੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ - ਲਤਾੜੀ ਜਾਂਦੇ ਨੇ; ਗ਼ੁਰਬਤ – Poverty, ਗ਼ਰੀਬੀ; ਰੱਜੇ, ਤਗੜੇ- ਸਮਰਿਧ, ਧਨੀ; ਤੁੰਬਿਆ – Teased like cotton, ਝੰਬਿਆ, ਫੰਡਿਆ; ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ - Whirlpool, ਤੇਜ ਵਗਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਪੈਂਦੇ ਚੱਕਰ; ਖੂਹੇ ਪੈ ਗਈਆਂ - Gone waste, ਨਾਸ/ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈਆਂ |